گزارش مهر از نمایشگاه قدیریان؛ جلوه نور در تابلوی نقاشی

نمایشگاه نقاشی های عاشورایی عبدالحمید قدیریان در حالی میزبان علاقمندان است که تابلوهای به نمایش درآمده در این نمایشگاه را می توان روایتی تصویری از فلسفه حادثه کربلا توصیف کرد.

خبرگزاری مهر – گروه هنر- آزاده فضلی: نمایشگاه نقاشی های عاشورایی عبدالحمید قدیریان با عنوان «هم پای نور» در موزه هنرهای معاصر فلسطین برپاست و در آن، ۲۵ اثر از جدید ترین آثار این هنرمند نقاش و محقق هنر دینی به نمایش درآمده که در آنها به ابعاد مختلف «نور» پرداخته شده است.
عبدالحمید قدیریان هنرمند پیشکسوت نقاش و خالق آثار نمایشگاه «همپای نور» درباره حس درونی برای خلق این آثار و بازبینی هایی که روی این آثار دارد، به خبرنگار مهر اظهار داشت: معتقدم عاشورا نقطه عطف هستی است. خداوند وقتی آغاز به خلقت کرد، زمانی که لوح و قلم را آفرید نخستین کلمه ای که بر لوح نوشت «قتل حسین» بود و آن آخر نبود بلکه شروع حیات بود. «قتل حسین» در عالم معنا، به معنای حیات است. در عالم مادی، ما و با نگاه ما انسان ها، این واقعه مرگ گونه جلوه دارد و ما به چشم نابودی به آن نگاه می نماییم، در صورتیکه از نگاه الهی و آنچه که خدا ما را به آن دعوت می کند، این نگاه، نگاه زندگی بخش است.

وی با اشاره به اینکه درک این مطلب سنگین است، تصریح کرد: از آنجایی که می خواهم این مفهوم را متوجه شوم تلاش می کنم در حیطه مفهوم عاشورا، آثارم را در زوایای مختلف خلق کنم، البته قصد من خلق تابلو نیست و برای درک این مفهوم سنگین الهی است که حول مبحث عاشورا کارهایم را انتخاب می کنم.
در آثارم تلاش دارم این مورد را برای مخاطب به نمایش بگذارم که خداوند امام حسین ضد السلام را نقطه عطف شهادت در جهان قرار داد تا برای ما درس زندگی باشد؛ بنابراین بارها شده تا یک نقاشی را تا آخر کشیده و باردیگر آنرا بازبینی کرده ام قدیریان خاطرنشان کرد: در آثارم تلاش دارم این مورد را برای مخاطب به نمایش بگذارم که خداوند امام حسین ضد السلام را نقطه عطف شهادت در جهان قرار داد تا برای ما درس زندگی باشد؛ بنابراین بارها شده تا یک نقاشی را تا آخر کشیده و باردیگر آنرا بازبینی کرده ام و از این بازبینی ها ابایی هم ندارم.
قدیریان درباره مبحث آثار نمایشگاه «همپای نور» هم اظهار داشت: تابلوها از نظر مفهومی همگی عاشورایی هستند؛ برخی با مبحث اربعین، برخی عاشورایی و باقی آنها هم مفاهیم عاشورایی دارند. در این مجموعه تلاش کردم تا فاعلیت خدا را در صحنه های مختلف با نشان دادن نور الهی مطرح کنم که در همه صحنه ها و لحظات، فاعلیت با خداست و خدا از مجرای ولایت همه کارها را انجام می دهد. بنابراین «همپای نور» ترجمانی از همپای با ولایت است.
خوشبخت: لایه های پنهانی از عاشورا در تابلوهای قدیریان روایت می شود
مهرداد خوشبخت کارگردان فیلم سینمایی «آبادان یازده شصت» که برای تماشای نمایشگاه «همپای نور» آمده بود، درباره آثار این نمایشگاه و نوری که در این آثار وجود دارد، به خبرنگار مهر اظهار داشت: در آثار نمایشگاه نور رنگ دارد در صورتیکه نور سفید است و رنگی ندارد؛ در آثار این نمایشگاه، نور که زرد است، گرما و انرژی دارد. در این آثار نور تابیده نشدند بلکه انگار این رنگ ها روی آدم های تابلو ریخته می شود و در نهایت رنگ آنها را نشان داده است و آدم ها را تابعی از خودش می کند. با نقاشی آشنایی ندارم اما بعنوان کارگردانی که با فیلمبرداری و تصویر آشنایی دارم، فکر می کنم وسعت بعضی از نقاشی های نمایشگاه بیشتر است و انگار با لنز واید ثبت شده اند و همه سوژه های نقاشی شده، به یک اندازه وضوح دارند.

وی تصریح کرد: به نظر من این نوعی تکنیک، سلیقه نقاش است و پیچیدگی نه به معنای عمیق نبودن بلکه تکلف، در نگاهش وجود ندارد. در واقع آقای قدیریان، تفکراتش و همه آنچه از مفهوم عاشورا در ذهن دارد، اینگونه روی بوم می آورد.
خوشبخت درباره حسی که مجموعه تابلوهای «همپای نور» برای مخاطب به همراه دارد، توضیح داد: قاعدتاً بعد از دیدن این نقاشی ها، حس خشونتی که معمولاً امکان دارد از کشته شدن و سر بریدن های واقعه عاشورا به انسان دست بدهد، وجود ندارد. انگار یک مبحث خشن اتفاق افتاده اما در تابلوها این خشونت دیده نمی گردد و لایه های پنهانی از آن واقعه تصویر شده است. بیشتر تابلوها، حس ارتباطی آدم ها با نور و آسمان است و نه حضور آنها روی زمین. به همین دلیل، مخاطب آسمان در ذهنش می ماند.
سیفی: آثاری که در آنها وصل شدن به عالم معنا نمود دارند
ناصر سیفی هنرمند نقاش و منتقد هنری درباره نقاشی های نمایشگاه «هم پای نور» به خبرنگار مهر اظهار داشت: همه ما از حضرت آدم تا زمان حاضر، مجبوریم با ابزار مادی زندگی مان را سر نماییم و گریزی از فضا و ابزار مادی وجود ندارد. ما در عالم هنر و برای تبیین یا بیان تصاویر و دل مشغولی هایی که داریم، ناگزیر به استفاده از ابزار مادی هستیم. هنرمند از آن چیزی که می بیند یا دغدغه ای که دارد، گزارش می دهد؛ در این نمایشگاه هم با مجموعه ای مواجهیم که می توان گفت هنرمند در جستجوی نور و حقیقت عالم است.

وی در توضیح این مطلب بیان نمود: به حسب ظاهر وقتی کارها را می بیند، چند برخورد در قبال آنها به وجود می آید؛ اول برخورد مادی و تکنیکال است که در کارها از رنگ ها، پرسوناژها و المان های مشخص استفاده شده است و در بعضی از منظرها احساس تکرار هم نمود دارد. دوم اینکه می توان از برخی نماها ایراد گرفت که چرا یک پرسوناژ در پلان مدنظر قرار دارد اما واقعیت امر این است بدون اینکه بخواهیم مبحث تکنیک و فرم را توجیه نماییم، در این آثار تکنیک و فرم، دغدغه هنرمند به حساب نمی آید و بیشتر جستجوی معنا از آثار درک می شود.
سیفی تصریح کرد: به هر حال هنرمند توانسته با فرم و تکنیک، ظاهر سوری و مناسب به وجود بیاورد اما اینکه فرد هنرمند، دغدغه دارد که از عالمی که درگیرش است و جذبش شده، گزارش هایی می دهد، مهم می باشد.
وی با اشاره به آیه ای از قرآن، توضیح داد: در بحث هدایت، خداوند خودش را ولی افرادی خطاب می کند که ایمان آوردند و آنها را از ظلمت به سمت نور هدایت می کند. در بحث عاشورا و سیره خاندان (ع)، این سیر حرکت به سمت نور را می بینیم و معتقدیم که زندگی حضرات معصوم (ع) در راه نور است و خودشان هم منشعب از نور حقیقی عالم هستند. بنابراین در این آثار، ما با ایده اصلی یعنی رنگ مواجهیم و رنگ ها به سمت معنا می روند و اشیا و افراد هم متأثر از این رنگ عالم هستند. رنگ ها در مواجهه با نور معنا پیدا می کنند و در عالم مادی هم با تضاد و کنتراست مواجهیم؛ همانطور که عالم بدون تضاد معنا ندارد، در این نقاشی ها هم نمود دارد و استفاده از تضاد، امری عادی است اما کاربرد تضاد در این آثار به معنای خیر و شرّ است.

این منتقد هنری اظهار نمود: در این آثار دغدغه هنرمند که در حال کوشش برای ثبت چنین لحظاتی است، نمود دارد و از این جهت برای مخاطب تأمل برانگیز است؛ اینکه هندسه فضا شکسته است و مقیاس های زمانی شکسته می شود، برای منِ مخاطب جالب است.
تابلوی «عصر عاشورا» محمود فرشچیان، با چند پرسوناژ و یک اسب، فضایی را تصویر کرده که حتی آدم ‎هایی که به عاشورا باور کمتری دارند هم گرفتار حزن می شوند و این همان وصل شدن به عالم معناست او در آخر تصریح کرد: گاهی هنرمند آثار بسیاری در یک فضا خلق می کند اما شاید تنها یک یا دو اثرش گریبان مخاطب را می گیرد و مخاطب را به آن تأثیرگذاری مطلوب می رساند برای مثال تابلوی «عصر عاشورا» محمود فرشچیان، با چند پرسوناژ و یک اسب، فضایی را تصویر کرده که حتی آدم ‎هایی که به عاشورا باور کمتری دارند هم گرفتار حزن می شوند و این همان وصل شدن به عالم معناست که برای مخاطب در مواجهه با یک اثر به وجود می آید.
در استیتمنت این نمایشگاه به قلم عبدالحمید قدیریان آمده است: «آن زمانی که روح خدا (ره)، برایمان از نور خدا می گفت و اینکه نور خدا در کشور ایران، تجلی یافته؛ انگار بی تاب این بودیم تا تأثیراتش را بیابیم، ماجراهای مهمی در خلال دوران گام اول انقلاب، واقع شد که جز با چنین نگاهی، نمی توانستیم توصیف شان نماییم. از ماجرای طبس که دست نورانی خدا، شن ها را به سمت دشمن روانه کرد و محاسبات و نقشه هایشان را به هم ریخت تا امروز که بارها و بارها، رهبر معظم انقلاب از دست قدرت الهی در ماجراهای مهم کشور، می فرمایندکه عموماً هم صحنه های تجلی این نور در شداید بود. اما حتی وقتی که به ظاهر هم ماجرایی در پیش نباشد، فکر و ذهن شیفتگان روح خدا و خلف صالحش، آرام و قرار ندارد؛ چون توجهشان به سمت مقوله ای جلب شده تا به آن نرسند، آرام نمی یابند؛ اینکه منبع آن نور کجاست، از کدام دریچه و در کدام زمان ها، بیشتر می تابد؟ چطور می توان با آن نور، آشنا شد؟ انس گرفت؟ همراه شد؟ و چه بسا به توفیق الهی، هم پا شد؛ «هم پای نور»
بر این اساس، نمایشگاه «هم پای نور» تا ۱۹ شهریور ماه در موزه هنرهای معاصر فلسطین واقع در خیابان ولیعصر (عج)، خیابان بزرگمهر، نبش خیابان برادران شهید مظفر، پلاک ۷۲ برقرار است.

منبع: پیلانو