در نشست توسعه فضاهای فرهنگی هنری مطرح شد سرانه های فرهنگی در ایران چقدر است؟
در اولین نشست بررسی توسعه فضاهای فرهنگی در جهان معاصر، سرانه تولید و مصرف محصولات فرهنگی در جهان و ایران بررسی شد؛ آمارهایی که در لا به لای آن، علاوه بر عقب ماندگی های ملی، نکته های تکان دهنده ای از فقر شدید فضاهای فرهنگی هنری در بعضی شهرهای کشور یادآوری شد.
به گزارش پیلانو به نقل از ایسنا، در این جلسه که روز پنجشنبه به همت مؤسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر در آدران (استان البرز) برگزار شد، امین عارف نیا – مدیرعامل مؤسسه – در سخنانی اظهار داشت: فضاهای فرهنگی هنری هر کشوری، یکی از بارزترین فاکتورهای دستیابی به توسعه پایدار تلقی می شود. متاسفانه ما در زمینه زیرساخت ها با یک فقر جدی مواجهیم. سرانه فضای سبز در ایران ۱۱ متر مربع، سرانه فضای آموزشی ۵ متر مربع، سرانه فضای ورزشی یک متر و سرانه فضای فرهنگی حدود ۲۰سانتی متر است.
او اضافه کرد: درحدود هزار شهر کشور، ازجمله در ۷۵ شهر با جمعیت بالای ۵۰ هزار نفر، هیچ سالن سینمایی نداریم. همین طور دربیش از ۱۰۰ شهر کشور کتابخانه عمومی نداریم.
عارف نیا همین طور اظهار داشت: سهم صنایع خلاق از تولید ناخالص داخلی جهان حدود دو هزار و ۲۵۰ میلیارد دلار است. میزان اشتغال صنایع خلاق نیز در چند سال گذشته، بر طبق آمار یونسکو، هفت درصد رشد داشته است.
این مدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به اشاره به اینکه فروش گیشه سینماهای جهان پارسال میلادی معادل ۴۲٫۵ میلیارد دلار، محصولات موسیقایی ۲۲٫۵، مد و لباس ۴۰۶، کنسرت موسیقی ۱۳٫۲ وهنرهای نمایشی ۱۹۲ میلیارد دلار بوده است، اظهار داشت: تعداد دانشجویان هنر ما در سال ۹۷ برابر ۲۹۶ هزار نفر بوده که تعدادی قابل توجه و بیان کننده علاقه به آموختن و کسب دانش در حوزه فرهنگ و هنر است. تعداد هنرجویان آزاد نیز ۴۷۳ هزار نفر بوده است که همه این ها برای بروز خلاقیت ها و آموزه هایشان به فضاهای فرهنگی نیاز دارند.
او افزود: فروش محصولات فرهنگی در کشور ما در حوزه سینما ۵۰۰ میلیارد تومان، موسیقی ۵۰۰، نشر کتاب ۳۵۰، تجسمی ۲۲۰، آثار نمایشی ۹۰ و تبلیغات پنج هزار میلیارد تومان بوده است. همه این اعداد و ارقام گویای گستردگی سبد وظرفیت فرهنگی است که باید بررسی نماییم چگونه از این ظرفیت فرهنگی بهره ببریم.
در ادامه نشست، برخی از کارشناسان، مدیران برخی مجموعه های فرهنگی و برخی رایزنان فرهنگی کشورمان در کشورهای دیگر، در سرفصل های نشست، سخن گفتند.
دکتر علی اکبر ضیایی در سخنان خود زیر عنوان “مهندسی توسعه فرهنگی در جنوب شرق آسیا” اظهار داشت: یکی از سیاست های ماهاتیر محمد، نخست وزیر مالزی، برای مهندسی توسعه فرهنگی، تشکیل جلسه های مشورتی با نخبگان فرهنگی جهان اسلام بود. آنها در بحث توفان فکری، ایده ها را می گرفتند و بومی سازی می کردند. درنهایت، الان مالزی کشوری شده که در همه زمینه ها به توسعه رسیده است.
او اضافه کرد: البته خود مالزی در روند توسعه خویش از کشور سنگاپور الگو گرفته که مدل توسعه کشورهای دیگری هم در منطقه بوده است. در مالزی امروز، بزرگ ترین نمایشگاه سالیانه هنری برگزار می گردد که به حراج آثار هنری در لندن و دبی پهلو می زند.
همچنین دکتر ابوالحسن خلج منفرد در سخنانی زیر عنوان “لیبرالیسم اقتصادی ترکیه و انعکاس آن در حوزه فرهنگ”، بعد از تشریح سیاست ها و اولویت های کشور ترکیه در روند توسعه خود در چند دهه گذشته، اظهار داشت: ترکیه امروز سالیانه ۴۰ میلیون نفر توریست خارجی دارد و سالیانه ۴۰۰ میلیون یورو هم از راه فروش سریال هایش در ۱۴۰ کشور جهان درآمد کسب می کند.
او اضافه کرد: رمز توسعه ترکیه این است که نقطه عزیمت خودرا از اقتصاد، آن هم اقتصاد متمرکز تحت هدایت حاکمیت قرارداده که به توسعه در عرصه فرهنگ نیز انجامیده است.
کارشناس بعدی دکتر علیرضا امیدبخش بود که با عنوان “آرمان شهر و اهمیت اندیشه آرمان شهری در تحول فرهنگی کشورها” با عنایت به تجربه شخصی خود در حوزه اسپانیا سخنرانی کرد. وی در سخنانی با توصیف و تشریح تاریخچه مقوله “آرمان شهر” در جهان و نیز نقش تاریخ اسلام در این حوزه، به تجربه های اسپانیا از ایده آرمان شهر در توسعه و گردشرگی خود پرداخت.
امیدبخش همین طور به نقش و استفاده پرچم محلی در اسپانیا و نیز جشن های مختلف برای ایجاد هویت اشاره نمود.
دکتر رضا ملکی دیگر سخنذان برنامه بود که با موضوع “مروری بر سیاست ها و راهکارهای فدراسیون روسیه در توسعه فضاهای فرهنگی” صحبت کرد.
او با توصیف روسیه بعنوان وسیع ترین کشور جهان و بزرگی پایتخت آن، اظهار داشت: مساله اقوام و اقلیت ها در روسیه امروز کاملا امنیتی است؛ چون آنها نمی خواهند تجزیه دیگری رخ دهد. برای همین منظور سند ملی را تصویب کرده اند و آژانس اقوام با بودجه ای چشم گیر زیر نظر نهاد ریاست جمهوری به فعالیت می پردازد. با بررسی همه جوانب می توان اظهار داشت که روسیه در حال تکوین است و هنوز شکل نگرفته است.
ملکی همین طور اظهار داشت: وضعیت فرهنگی در روسیه سیر نزولی داشته، با این وجود، درآمدهای فرهنگی ۱۵۱ درصد رشد داشته است. بخصوص تئاتر و موزه در روسیه امروز خیلی مورد توجه قرار دارد. البته موسیقی در نزد مردم روسیه جایگاه اول هنری را دارد. تعداد شاغلان رسمی در بخش فرهنگ نیز رشد داشته و در عین حال، حقوق دریافتی آنان آنقدر افزایش یافته که به دریافتی پرسنل بخش های اقتصادی نزدیک شده است.
حجت الاسام حسین اکبری در قسمتی از این جلسه، با اشاره به تجربه های پادشاهی عمان در راه توسعه، اظهار داشت: این که ما از دیگران بیاموزیم، رویکرد مفیدی است. جهان و حتا همسایگان ما در حرکتند و ما نباید خودمان را در مقام گویندگی و سفارش کنندگی صرف ببینیم.
محمدحسین مجازی، مدیر مجموعه اراضی عباس آباد نیز در سخنانی، درباره تاریخچه و وضعیت فعلی این مجموعه فرهنگی سخن گفت.