رونمایی کتابی نفیس از هنرمند فقید و قصه عجیب سال میرزارضا کلهر

به گزارش پیلانو، حمید عجمی در مراسم رونمایی از کتاب نفیس دیوان حافظ به خط میرزامحمدرضا کلهر که چهارشنبه ۲۸ آذر در موسسه نام برگزار شد، توضیحاتی در رابطه با چگونگی شکل گیری این کتاب ارائه نمود.

به گزارش پیلانو به نقل از مهر، مراسم رونمایی از کتاب نفیس «دیوان حافظ» به قلم میرزامحمدرضا کلهر هنرمند خوشنویس فقید، شامگاه چهارشنبه ۲۸ آذرماه با حضور چهره های برجسته خوشنویسی همچون غلامحسین امیرخانی، مجتبی ملک زاده، محمد حیدری، حمید عجمی، صداقت جباری، علی شیرازی، امیر احمد فلسفی، الهه خاتمی، اسرافیل شیرچی، رضا یساولی، محمد علی قربانی، محمد شهبازی، حسین غلامی، حمیدرضا قلیچ خانی، ایرج نعیمایی، رسول مرادی و محمدمهدی دادمان رئیس حوزه هنری، محمد زرویی نصرآباد، امیر عبدالحسینی و سیدشهاب الدین شکیبا مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در گالری مؤسسه فرهنگی هنری نام برگزار گردید.
این کتاب نفیس که اثری ماندگار به خط میرزامحمدرضا کلهر به حساب می آید، به همت مؤسسه فرهنگی هنری نام، مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و انتشارات آبان انتشار یافته است.
روایت حمید عجمی از ماجرای عجیب «سال میرزا محمدرضا کلهر»
حمید عجمی در این مراسم در توضیح تهیه این دیوان حافظ، اظهار داشت: یکی از روزهای سال ۱۳۵۹ یا ۱۳۶۱ بود یکی از دوستان با من تماس گرفت و از پیدا شدن نسخه هایی از خوشنویسی در خانه ای که در آن زمان، خانه تیمی بود، اطلاع داد. مشخص شد که آن خانه که منافقان در آن حضور داشتند، متعلق به پسر ذکاءالملک فروغی بود و نسخه های پیدا شده احتمال زیاد متعلق به ذکاءالملک فروغی بود. من به دوستم گفتم که همه آن نسخه ها را می خواهم و او هم آنها را برایم آورد و قرار شد آنها را تفکیک و بررسی نماییم. وقتی بررسی و تفکیک قطعات به اتمام رسید و دسته بندی شد، نخستین کاری که کردم نزد استاد غلامحسین امیرخانی رفتم با نظر ایشان قطعات را طبقه بندی نماییم. حتی برای قطعیت، چند قطعه ای هم نزد استاد کیخسرو خروش و عباس اخوین بردم که در نهایت مجموعه بسیار نفیسی جمع شد.

وی بیان نمود: بخشی از خط دیوان، ضعیف است اما معلوم است که کاتب همه دیوان یک نفر است و آن بخش ضعیف معلوم بود کمی بی حوصله نوشته شده بود. بعدها متوجه شدیم که جنس کاغذ آن قسمتهایی که ضعیف است، متفاوت بوده و همین مساله سبب شده حال ناخوشی برای کاتب ایجاد نماید. ازاین رو اگر تفاوتی بین عیار خطوط مشخص است، به علت جنس کاغذ آن است.
این هنرمند خوشنویس اظهار داشت: از استاد کیخسرو خروش درخواست کردم چهره ای را در سبک پرداز، از میرزامحمدرضا کلهر ترسیم کند و به هر صورت با هر خون جگری بود آن کتاب چاپ شد.
حمید عجمی همینطور اظهار داشت: در آن زمانیکه این قطعات را از منزل فروغی پیدا کردیم، گویی که آن سال، سال میرزا محمدرضا کلهر بود، چونکه با اساتید صحبت کردیم تا کتابی منتشر شود، همینطور به ذهن مان رسید نمایشگاهی از اساتید خوشنویسی در حوزه نستعلیق برگزار نماییم و آن نمایشگاه با یاد میرزا رضای کلهر در خانه سوره برگزار گردید. انجمن خوشنویسان ایران هم به علت پیدا شدن این ۱۲۰ قطعه از مرحوم کلهر، در نکوداشتی که هر ساله دارند، نکوداشت یکصدمین سال درگذشت میرزامحمدرضا کلهر را برگزار کردند. همینطور این جریانات سبب شد که مقبره مرحوم کلهر شناسایی شد و مجوز گرفتیم تا سنگ قبری به یاد وی در محل آرامگاهش نصب شود.

امیرخانی: مدیون مجموعه دارانی هستیم که دغدغه گسترش هنر دارند
در ادامه، غلامحسین امیرخانی هم اظهار داشت: تکلیف و دینی که من الان در این نشست دارم، سپاسگزاری از اشخاصی است که خوشنویسی را زنده نگه می دارند.
وی به انتخاب نسخی از خط و خوشنویسی اشاره نمود و آنرا پایه و اساس اولیه کتابی دانست که بعدها با نام «مرقع رنگی» چاپ شد.
امیرخانی با تکیه بر توجه مجموعه داران هنری نسبت به نسخ و قطعات خطی، بیان نمود: ما سالهای سال در انجمن خوشنویسان ایران، دست خط مبارک مرحوم سیدحسین میرخانی را نگهداری می نماییم و حضور ایشان در سالهای سال، به حضور مشتاقان این هنر ناب کمک کرده است.
وی با ذکر خاطره ای، نسبت به توجه به قطعات خطی تصریح کرد و اظهار داشت: سال ها پیش، یکی از مجموعه داران تماس گرفت که حدود سی قطعه از علی اکبر خان کاوه برای فروش آورده اند که من به او گفتم آنها را خریداری کند. این فرصتی شد که من بتوانم در رابطه با استاد صحبت کنم، چونکه ما از حضور و تجربه بزرگترین خوشنویس معاصر بی بهره شدیم اما این سی قطعه مقدمه خوبی شد تا آن طور که جایگاه ایشان است، رفتار نماییم. من پنجاه و چند اثر را انتخاب کردم که به نام استاد چاپ کردم. جامعه خوشنویسی که به صورت کلی از آثار مرحوم کاوه محروم بود، با این آثار انتشار یافته از آن بهره مند شدند. اگر آثار او دیده نمی شد جای افسوس بود.
این هنرمند پیشکسوت خوشنویس ضمن اشاره به این که خیلی مدیون مجموعه داران هستیم که دغدغه هنر دارند، بیان نمود: اگر مجموعه داران آگاه و دغدغه مند نبودند، این آثار هیچ کجا پیدا نمی شد. شاید یکی از موثرترین مولفه های رشد کیفی در خوشنویسی معاصر را بتوان بهره مندی از این آثار دانست.
امیرخانی در انتها اظهار داشت: در این راه، از بیشتر از ۵۰۰ سال تجربه و هدایت گری هنرمندان خوشنویس که از آنها محروم بودیم، بهره مند شدیم لذا این کتاب نفیس «دیوان حافظ» به خط مرحوم کلهر هم حائز اهمیت می باشد.
نقش میرزارضا کلهر در خوشنویسی معاصر
در ادامه مراسم، اساتید خوشنویسی در رابطه با اثر نفیس میرزا محمدرضا کلهر سخن گفتند. علی شیرازی در سخنانی کوتاه بیان نمود: به نظر من کتاب نفیس به خط میرزامحمدرضا کلهر خیلی می تواند موثر باشد، چونکه نقطه عطفی در خوشنویسی است.

امیراحمد فلسفی هنرمند خوشنویس اظهار داشت: امیدوارم شرایط مناسبی به وجود آید تا در مورد نقش مرحوم کلهر در خوشنویسی معاصر صحبت شود، چونکه پس از ورود صنعت چاپ به ایران باید بدانیم که خوشنویسان چه سرنوشتی پیدا کردند. همه ما اقرار داریم میرزا رضا کلهر، کاتبی قهار بوده و همه وجود خوشنویسانه خویش را وقف کتابت کرده است و هم باید حق او ادا شود و همین که در باب شیوه او باید به درستی قضاوت شود. بهتر است از کلهر صرفا انتظار کتابت نویسی داشته باشیم.
مجتبی ملک زاده هم اظهار داشت: یکی از مواردی که در خوشنویسی امروز مغفول است، کتابت است و چاپ این کتاب می تواند به نقیضه ای که در خوشنویسی موجود است، کمک نماید.
حسین غلامی هنرمند دیگر حاضر در این مراسم، اظهار داشت: سالهای دور به حوزه هنری پیوستم که افتخاری برای من بود که در کنار اساتیدی چون حمید عجمی بودم و مجموعه ای که در اختیار حوزه قرار گرفته بود، کارشناسی می کردیم. خاطرم هست که با چه دقتی کار و مجموعه سیاه مشق های میرزا محمدرضا کلهر را آماده می کردیم؛ شاهد بودم حمید عجمی با چه خون دلی کار می کرد و هم اکنون کار ایشان جای تشکر دارد. این افتخار را داشتم که کتابت روی جلد و مقدمه دیوان حافظ را هم انجام دهم.

در پایان مراسم، با تفأل به کتاب نفیس «دیوان حافظ»، این کتاب به شکل رسمی رونمایی گردید و سپس پوستر مراسم هم به امضای محمدمهدی دادمان و اساتید حاضر رسید.
موسسه فرهنگی هنری نام در جهت اهداف خود که ایجاد دسترسی عموم جامعه به آثار هنری فاخر در چارچوب محصولات فرهنگی متنوع است، این کتاب را که از مجموعه گنجینه حوزه هنری است، با همکاری انتشارات آبان و به همت امیر عبدالحسینی منتشر نموده است. این موسسه همینطور می خواهد از سایر آثار هنری که معمولا مردم امکان بهرمندی از آنها را ندارند محصولات کاربردی در زندگی روزمره شان تولید و منتشر کند. موسسه نام همچنین، در جهت اهداف مجموعه داری خود، حدود ۲۳۰۰ اثر فاخر هنری را در اختیار دارد.

منبع: pilano.ir