ناصر فرهنگ فر مسافری در غربت محض بود

ناصر فرهنگ فر مسافری در غربت محض بود

به گزارش پیلانو، پژوهشگر و منتقد موسیقی، زنده یاد ناصر فرهنگ فر نوازنده برجسته تمبک را مسافری در غربت محض دانست و اظهار داشت: عمر هنری و جسمانی این هنرمند بسیار کوتاه بود اما فکر می کنم درون او متعلق به یک دوران دیگری بود. فرهنگ فر خویش را در این دوران غریب و تنها می دید.
به گزارش پیلانو به نقل از خبرگزاری ایرنا، پنجمین نشست مجله تصویری هم نوا با عنوان «شب ناصر فرهنگ فر» جمعه- ۱۸ آبان ماه- با حضور پشنگ کامکار، کامبیز گنجه ای، بهنام وادانی، فریدون احتشامی، رضا مهدوی، علی تحریری، جلال الدین سروش، فاضل جمشیدی، رضا طیبی، سبحان مهدی پور و جمعی دیگر از هنرمندان و هنردوستان در مجموعه فرهنگی کاف کتاب انجام شد.
عطا نویدی روزنامه نگار و پژوهشگر موسیقی ایرانی در آغاز این برنامه ضمن خوش آمدگویی به حضار اظهار داشت: ناصر فرهنگ فر پدیده ای در موسیقی ایرانی بود که بسیار زود از میان ما رفت. او یک ادیب، نوازنده تمبک، مدرس، خوشنویس و شاعر توانا بود و نقش فرهنگ فر در موسیقی تا اندازه ای بود که ما ۲۷ سال بعد از مرگ ظاهریش امروز اینجا آمدیم تا هفتاد و هفتمین سالروز تولدش را جشن بگیریم و از او بگوییم.
پشتکار فرهنگ فر حرفی برای گفتن داشت
در این برنامه مرتضی اعیان نوازنده پیشکسوت تمبک درباره ی خاصیت های اخلاقی و هنری زنده یاد ناصر فرهنگ فر ضمن بیان خاطره ای از این هنرمند فقید در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی اظهارداشت: یک روز شنیدم ناصر در اتاقی ریتم پلنگ ساده را تمرین می کند. نزد او رفتم و پرسیدم چرا اینها را تمرین می کنی؟ اظهار داشت که می خواهم ببینم نتیجه اش چه می شود. او هیچ ادعایی نداشت از این که بگوید کاری که انجام می دهد مقرر است چه نتیجه ای بدهد. فرهنگ فر کارش را جدی پیگیری می کرد و پشتکارش حرفی برای گفتن داشت.

وی اضافه کرد: فرهنگ فر می گفت از این شلوغ کاری ها در تمبک بدش می آید، کسی که می خواهد تمبک بزند باید حس ملودیش قوی باشد. باید بداند با ملودی چطور همراه باشد و ریتم شلوغ و بی مدلول نزند و ملودی را حس کند. من از این سخنان ناصر بسیار آموختم و همیشه اهتمام کردم در همنوازی هایم این نکات را رعایت کنم.
ناصر فرهنگ فر مسافری در غربت محض بود
در ادامه میرعلیرضا میرعلینقی پژوهشگر و منتقد موسیقی نیز در این جلسه بیان کرد: سی و هشت سال پیش برای اولین بار ناصر فرهنگ فر را در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی دیدم و هنوز پس از گذشت این سال ها تحت تأثیر آن دیدار هستم. او قبل از آنکه دست به تمبک ببرد یا آوازی را بخواند، تاثیر و انرژی وجودش را در مخاطب می گذاشت. او بسیار فروتن و بی ادعا بود و کمتر کسی را سراغ داریم با وجود کارهای برجسته ای که در موسیقی انجام داده است چنین فروتنی را در کار خودش داشته باشند.

وی اضافه کرد: عمر هنری و جسمانی زنده یاد فرهنگ فر بسیار کوتاه بود. ۴۹ سال برای یک فرد با این حد استعداد، اندوخته ها و این حد از خلاقیت بسیار کوتاه بود اما فکر می کنم درون او متعلق به یک دوران دیگری بود. فرهنگ فر خودرا در این دوران غریب و تنها می دید و این در اشعارشان هم به وضوح دیده می شود. گو اینکه برخی مانند تک بیت «به سر دروازه هستی نوشتیم/ غم بی همزبانی کُشت ما را» دارد به ضرب المثل تبدیل می شود. در حقیقت فرهنگ فر مسافری در غربت محض بود.
این پژوهشگر موسیقی اظهارداشت: در سالهای بارآوری ایشان در اوایل دهه پنجاه با تسلطی که مکتب ضرب حسین تهرانی و شاگردان او داشت، کسی فکر نمی کرد کسی پیدا شود که با سن کم خوانش تازه ای از این ساز به ظاهر ساده و به باطن مشکل را به جامعه بدهد اما فرهنگ فر این کار را کرد.
در این برنامه محمود فرهمند هنرمند پیشکسوت و استاد سازسازی نیز درباره ی خاصیت های فرهنگ فر سخن گفت و به بیان خاطرات از سال ها دوستی با این هنرمند پرداخت.

پدرام خاورزمینی نوازنده تمبک نیز در این جلسه ضمن بر شمردن خاصیت های نوازندگی فرهنگ فر اظهار داشت: تمبکی که امروز ما در فضای مجازی می شنویم، تمبک نیست. خط و راه استادانی که ما داشتیم و در این موسیقی حضور داشت نباید از بین برود و امیدوار هستم بزرگانی مانند استاد مرتضی اعیان بالای سر این هنر باشند تا بالاتر از این از مسیرش منحرف نشود.
در ادامه برنامه بهمن بنی هاشمی استاد ادبیات درباره ی خاصیت های اشعار فرهنگ فر، تسط او به وزن های شعری، خاصیت های ضربی خوانی های این هنرمند و طنز در شعرهای فرهنگ فر سخن گفت و نمونه هایی از اشعار او را خواند.
سخنران پایانی این مراسم آرش فرهنگ فر فرزند زنده یاد ناصر فرهنگ فر بود. وی در سخنانش درباره ی کتاب هایی که در سالهای اخیر از مکتب تمبک نوازی ناصر فرهنگ فر منتشر نموده است، توضیحاتی ارائه کرد و ضمن رونمایی از کتاب «سیاه مشق یک» (دوره آموزشی مکتب فرهنگ فر) درباه خاصیت های این کتاب صحبت کرد.

اجرای موسیقی توسط زمان خیری (نی) به همراه آرش فرهنگ فر(تمبک)، امیر خانبلوکی (تکنوازی تار) و مسعود آرامش (سنتور) به همراه آرش فرهنگ فر(تمبک و ضربی خوانی) از دیگر بخش های این برنامه بود.
همچنین در این برنامه کلیپی پخش گردید که در آن تعدادی از هنرمندان پیشکسوت همچون حسین علیزاده، داود گنجه ای، محمدعلی کیانی نژاد، علی اکبر شکارچی، رضا شفیعیان و بیژن کامکار درباره ی زنده یاد ناصر فرهنگ فر و خاصیت های شخصیتی و هنری او صحبت کردند.
ناصر فرهنگ فر (متولد ۴ آبان ۱۳۲۶- در گذشته ۲۳ مرداد ۱۳۷۶) نوازنده و مدرس تمبک و شاعر بود که در دوران فعالیتش با گروه ها و هنرمندانی نظیر گروههای عارف و شیدا، محمدرضا شجریان، محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، محمدعلی کیانی نژاد و خیلی از استادان برجسته همکاری داشت. وی در طول دوران فعالیتش به روشی از نوازندگی دست یافت که بسیاری آنرا مکتب فرهنگ فر می نامند.

منبع: