دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به نتایج یک تحقیق اعلام کرد نماد شکل گرفته ای از تهران در ذهن مردمش نیست!

پیلانو: دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار نمود که تقریباً ۱۵ سال پیش پرسشنامه ای با طرح سوال «نماد شهر تهران چیست؟» شکل گرفت که از پاسخ ها مشخص شد نماد شکل گرفته ای در ذهنیت شهروندان تهرانی وجود ندارد.
به گزارش پیلانو به نقل از ایسنا و به نقل از مرکز خبر شورایعالی انقلاب فرهنگی، جلسه بررسی اساسنامه جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی به ریاست سعید رضا عاملی ـ دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی ـ در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.
عاملی ضمن عرض تبریک به مناسبت عید مبعث و ابراز خرسندی از بررسی جایزه معماری عصر انقلاب اسلامی در شورایعالی انقلاب فرهنگی، اظهار نمود: این مورد در شورای هنر دبیرخانه شورایعالی انقلاب فرهنگی عنوان شد و بحث این بود جایزه ای در نظر گرفته شود که صاحب اصلی این جامعه یعنی معماران از آن رضایت داشته باشند.
او با اشاره به اینکه جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی دارای جایگاه ویژه ای است، اظهار نمود: به نظر بنده حوزه معماری بسیار مهم است؛ چونکه ما تقریباً با معماری زندگی می نماییم. معماری موجود زنده است که فرهنگ دارد و به محتوای زندگی می پردازد، از همین رو موضوعی برآمده از زندگی و برای آن است.
عاملی با اشاره به اینکه معماری امری است که حکایت از حیات در گذشته و حال می کند و در عین حال یک حکایت گر از زنده بودن است و اساساً معماری حکایت گر یک «بودن» است، تصریح کرد: آدولف لوس، یک مقاله کلیدی در سال ۱۹۱۰ نوشت و به تعریف معماری پرداخت، او می گفت اگر جنگلی را در نظر بگیرید که یک تله خاکی با عرض ۳ فوت و طـول ۶ فوت در بین آن قرار گرفته که دارای یک برآمدگی است، همگان می گویند کسی اینجا به خاک سپرده شده است، این یعنی معماری، به عبارت دیگر، برجستگی های خاص زمین بر فراز «از دست رفته ها» منعکس کننده معماری است. معماری به لحاظ زیبایی شناسی دارای تنوع های گسترده است اما ماهیت مخصوص به خویش را هم دارد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به اینکه یکی از منابع تغذیه فرهنگ و فرهنگی شدن مردم، معماری است، اظهار داشت: از خانه تا بازار و مدرسه و حتی مبلمان شهری و به صورت کلی هر جایی که وارد می شویم معماری را می بینیم؛ البته معماری مجازی هم در کنار حوزه های دیگر اهمیت بسیار زیادی دارد.
عاملی با اشاره به اینکه در حوزه فضای مجازی هم معماری وجود دارد، خاطرنشان کرد: این حوزه کمتر مورد توجه قرار گرفته شاید به این علت است که طراحی فرهنگی، هنری و تمدنی در آن محیط دشوار می باشد. در آنجا ما با اتفاقاتی سروکار داریم که اگر فردی دانایی تمدنی و معماری داشته باشد، باید به آن اهمیت دهد.
او با اشاره به اینکه تمدن در همه ابعاد آن همچون حوزه های در رابطه با معماری و زیبایی شناسی ساختنی است و اندیشه بلند و نگاه هنرمند، خالق زیبایی ها برخوردار از انسجام و در عین حال خلق کننده ارزش ها در رابطه با کیفیت زندگی است، خاطرنشان کرد: اگر امروز به هم ریختگی در معماری دیده می شود، منعکس کننده تغییرات فکری و اجتماعی است. بنابراین شاید پیش از بحث از معماری فاخر و تمدن ساز در رابطه با دوره انقلاب اسلامی، مناسب می باشد از حوزه آموزش و تعالیم معماری سخن گفته شود.
عاملی با اشاره به اینکه تقریباً ۱۵ سال پیش پرسشنامه ای با طرح سوال «نماد شهر تهران چیست؟» انجام شد که از پاسخ ها مشخص شد نماد شکل گرفته ای در ذهنیت شهروندان تهرانی وجود ندارد، تصریح کرد: از پرفسور دیوید پیدکاک وقتی وارد ایران شد، پرسیدم که نماد شهر تهران چیست و چه باید باشد؟ وی خاطرنشان کرد حرم امام خمینی (ره) باید نماد تهران باشد چونکه دوره انقلاب اسلامی با نام و وجود امام خمینی (ره) پیوند خورده است.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی درباره اساسنامه جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی، اضافه کرد: باید این اساسنامه در دوره زمانی کوتاهی نهایی شود و در این جایزه لازم است به تمام رشته های تخصصی حوزه معماری توجه گردد.
او ضمن اشاره به اقدامات انجام شده برای توجه و اعتلای بیشتر به حوزه معماری اسلامی و ایرانی از تصویب روز معمار در شورایعالی انقلاب فرهنگی اطلاع داد و اظهار داشت: این روز در تقویم سال ۱۴۰۰ وارد شده است و در واقع روز سوم اردیبهشت که سالروز تولد شیخ بهایی است به روز معمار اختصاص پیدا کرده است. همینطور سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی در شورایعالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است و مراحل نهایی خویش را برای ابلاغ طی می کند.
عاملی با تاکید بر مهم بودن سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی و نظام معماری، افزود: اقدامات دولت در این عرصه بعنوان کارگزار و مقررات گذار اهمیت دارد؛ چون که مقررات گذاری می تواند در مقابل بی قاعدگی ها پادزهر باشد، وقتی جامعه گرفتار بی مقرراتی باشد قاعده می تواند به آن کمک و نظم ایجاد نماید.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: مشکل در حوزه معماری در ارتباط با یک دوره طولانی است و اگر به نهادهایی که باید ایجاد شود دقت کنیم اقدامات خوبی انجام شده و لازم است اقدامات جدی ‎تری در حوزه آموزش و رسانه ای و هم در قلمرو مقررات گذاری ها صورت گیرد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: ساختمان های مهم و پرتکرار مثل ساختمان ایستگاه های قطار شهری، بانک ها، ساختمان‎های اداری و همینطور مدارس و دانشگاه ها می توانست نشان از موجودیت هویتی ایران انقلاب اسلامی باشد که متأسفانه در آن کوتاهی شده است، اما فرصت نگاه رهبری به این مورد بسیار شاخص است و اگر به دیدگاه های مقام معظم رهبری توجه کنید متوجه می شوید که ایشان دیدگاه فرهنگی و منسجمی در این عرصه دارند. جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی می تواند نظام رتبه بندی و احترام و اکرام در حوزه معماری را به وجود آورد.
در ادامه، محمدحسین ایمانی خوشخو ـ دبیر شورای هنر دبیرخانه شورایعالی انقلاب فرهنگی ـ با اشاره به اینکه شورایعالی انقلاب فرهنگی به حوزه معماری توجه داشته است، تصریح کرد: سند ملی معماری و شهرسازی ایرانی ـ اسلامی در کمیسیون هنر و معماری تدوین و در شورایعالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و در این سند به تأسیس نظام معماری تاکید شده است.
او اضافه کرد: شورایعالی معماری و شهرسازی نکاتی برای اصلاح این سند داشتند که در جلسه اخیر شورای هنر دبیرخانه شورایعالی انقلاب فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت. وجه هنر و معماری در جهت فعالیتهای هنری باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. در شورای هنر که به همت دکتر عاملی پس از تقریباً ۱۵ سال باردیگر احیاء شد، بحث جایگاه هنری معماری در کشور و اینکه در کدام سازمان این مورد دیده شود مورد توجه قرار گرفت.
همینطور امیر محمدخانی، رئیس بنیاد معماری انقلاب اسلامی اظهار داشت: بدون شک این جایزه می تواند موثر باشد و یکی از آرزوهای جامعه معماری این بود که به حوزه معماری به صورت ملی دیده شود. کیفیت معماری در حوزه معاصر فراموش شده و هر اقدامی که در جهت کیفیت هنر معماری باید اتفاق می افتاد، مغفول مانده و امید است با همکاری شورایعالی انقلاب فرهنگی جایزه ملی معماری عصر انقلاب فرهنگی تصویب شود.

در ادامه جلسه امیرپویا اصغری، عضو انجمن مفاخر معماری ایران اظهار داشت: اینکه بعد از سال ها به جنبه هنری معماری توجه شده بسیار خوشحال کننده است، همواره یکی از معضلات حوزه معماری این بوده است که یک معماری فاخر جایی برای ثبت اثر بعنوان یک پدیده هنری ندارد و وقتی مقرر شد ذیل کارگروه اداره کل هنرهای تجسمی این مورد بررسی و رسیدگی شود، نگرانی درمورد کپی رایت آثار بسیار کمتر شد. عرضه نشان ملی به معماری و معماران درگیر معماری عصر انقلاب اسلامی سبب ارتقای این حوزه خواهد شد.
اصغری ضمن اشاره به نقل قولی از پروفسور ایرج اعتصام در خصوص اینکه تصویب جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی بزرگترین اقدام در جهت اعتلا و ارتقاء معماران کشور است، ابراز امیدواری کرد: قدم های خوبی در جهت جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی برداشته شود و نتایج خوبی به دست آید.
در ادامه جلسه، کارلین عیشو نژادیان، عضو انجمن مفاخر معماری ایران با اشاره به اینکه تصویب کلیات جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی خبر بسیار مبارکی است، اضافه کرد: از نظر من حوزه معماری فراگیر است و در گذشته مغفول مانده اما این کاری که مقرر است برای آن صورت گیرد بسیار مبارک است و خوشحال هستیم که شوررای عالی انقلاب فرهنگی از آن حمایت می کند.

در ادامه معصومه کیان پور، عضو گروه تخصصی معماری شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور با اشاره به اینکه سازمان نظام مهندسی نیم میلیون نفر جمعیت دارد، اظهار داشت: از این تعداد حداقل ۱۵۰هزار نفر در حوزه معماری فعالیت دارند.
او تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش های اسلامی در معماری شهرسازی را از مهم ترین اهداف و خط مشی های سازمان نظام مهندسی کشور دانست و اظهار داشت: ما در کنار کارگروه های مختلف در تلاش هستیم تا برنامه هایی را در جهت اعتلای معماری اسلامی انجام و توسعه دهیم.

سپس مصطفی بهزادفر، رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران پیشنهاد داد: به صورت جامع به جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی پرداخته شود تا در عناصر مختلف مانند معماری شهری و موارد دیگر اقدامات به خوبی انجام شوند.
علیرضا شهابیان، دبیر جامعه مهندسان مشاور ایران هم اظهار داشت: تشکیل نظام معماری آرزوی دیرینه ما بوده است و متأسفانه معماری در کشور ما در حاشیه قرار گرفته و بیشتر به بحث مهندسی عمران توجه می شود. من بعنوان نماینده جامعه مهندسان و مشاوران ایران اعلام می کنم که از هر اقدامی که از دستمان بربیاید برای ارتقاء جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی دریغ نخواهیم کرد.

محمدرضا مثنوی، عضو هیأت مؤسس انجمن علمی معماری منظر ایران اظهار داشت: ساختمان هایی را در سطح شهر می بینیم که هیچ ربطی به معماری ایران و به معماری اسلامی ندارند و بیشتر شبیه معماری های رم و یونان ۲هزار سال پیش هستند و هیچ سنخیتی با معماری ما ندارند. ما از یک طرف به فکر جایزه هستیم و از طرفی ساختمان های مناسبی را نمی بینیم ساختمانی که حدود ۱۰۰ سال پیش ساخته شده حالا در تهران ایجاد می شود، معماری امروز در جریان اشتباه قرار گرفته است.
مثنوی بیان نمود: ما باید در کنار این جایزه به این نکته توجه داشته باشیم که چرا معماری در شهرهای ما الان به این شکل درآمده است، دوگانگی بین کالبدی که دیده می شود و تفکری که وجود دارد باید حل شود.

در ادامه نوید گنجی، رئیس موسسه مطالعات راهبردی معماری ایران تصریح کرد: ما طرحی را بوجود آورده ایم تا معماری در سطح شهر تهران گسترش یابد و در همین راستا با وزارت راه و شهرداری تهران جلساتی برگزار کرده ایم. اگر معماری به اندازه موضوعات دیگر اهمیت داده شود دیگر معضلی در زمینه های هنری نخواهیم داشت.

ابوالفتح سپانلو، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی مهندسان مشاور معمار و شهرساز ایران اظهار داشت: هر جایزه ای در حوزه های مختلف اگر سنجیده نباشد، می تواند هم یک فرصت باشد و هم یک تهدید بنابراین نگرانی در مورد کیفیت ارزیابی و فرآیند اختصاص جایزه وجود دارد.
وی در ادامه ضمن اشاره به تعریف «لودویگ میس فن در روهه» از معماری در خصوص اینکه معماری ترجمه اراده عصر و انعکاس فضای جامعه است، تصریح کرد: معماری بازنمایی و تجلی وضعیت تاریخی است که جامعه در آن قرار دارد.

محمود گلابچی، استاد دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران و چهره ماندگار معماری و مهندسی راه و ساختمان اظهار داشت: خوشبختانه الان که شورایعالی انقلاب فرهنگی به مبحث معماری پرداخته فرصت مغتنمی است تا از آن برای رسیدن به اهداف خود استفاده نماییم.
او درباره جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی اظهار داشت: مهم ترین بخش این جایزه هدف گذاری های آن است و باید جریان سازی های آن در جامعه مراقبت شود و کمک نماید به مسیر قبلی معماری و شهرسازی خود بازگردیم. تمامی تجربه های جایزه های معماری در سطح جهان باید به کار گرفته شوند تا بدانیم چگونه میتوان از ایده های صاحب نظران حوزه معماری بهره برد.
گلابچی اضافه کرد: معماری هم اکنون هویت ایرانی و اسلامی ندارد و باید به سمتی برویم تا جایزه هدف گذاری های مخصوص به خویش را داشته باشد ما همواره از ارزش های هویتی صحبت کرده ایم اما برای آوردن آن هویت های قدیمی در جامعه شهری کاری انجام نداده ایم و امید است تا این جایزه بتواند جریان هدف گذاری و نگاهی را برای آینده معماری کشور تعریف کند.

عبدالحمید نقره کار، رئیس قطب علمی معماری اسلامی با اشاره به اینکه امروز مباحث دانشی و میان دانشی مطرح است، اظهار داشت: معماری از ابتدا رشته میان دانشی بوده است و بعضی از کشورها آنرا در گروه هنر و برخی دیگر آنرا در گروه مهندسی قرار می دادند. بنابراین باید در جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی جامع نگری معماری در نظر گرفته شود
او با اشاره به اینکه متأسفانه در دانشگاه های ما مبحث شهرسازی و آمایش سرزمینی در اولویت نبوده است، اضافه کرد: در کشور ما ابتدا معماری بوجود آمد و سپس برای آن شهرسازی و آمایش سرزمین ها عنوان شد بنابراین باید در برنامه های خود ابتدا به برنامه ریزی آمایش سرزمین توجه داشته باشیم. متأسفانه معماری که امروز در شهر و کشور انجام می شود نه علمی و نه اسلامی و نه ایرانی است.
حمید میرمیران، رئیس هیات مدیره بنیاد معماری میرمیران اظهار داشت: نظام معماری و جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی به صورت یقین باعث تقویت حوزه معماری خواهد شد و از اقدام شورایعالی انقلاب فرهنگی برای تدوین این جایزه تشکر می کنم.
مهدی حجت، عضو هیات علمی دانشکده معماری دانشگاه تهران اظهار نمود: طی دهه های گذشته ما باید کاری را انجام می دادیم و افرادی را تربیت می کردیم تا معماری به این شکل نباشد بنابراین امید است با تعریف درست از اساسنامه معماری عصر انقلاب اسلامی، جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی تدوین و تصویب شود و از مخاطرات جدی آن جلوگیری شود.

منبع: pilano.ir